Οι συγκεντρώσεις ως συνθήματα
2016-06-16 19:55
Από τα φλέγοντα θέματα των ημερών η συγκέντρωση με την ονομασία «Παραιτηθείτε». Οι πολιτικές κόντρες που «άναψαν» στο όνομά της πήραν διαστάσεις, παρά το γεγονός ότι η ίδια η συγκέντρωση δεν κατάφερε να επιτύχει ιδιαίτερα υψηλά νούμερα συμμετοχής.
Προσωπικά, δεν με ενόχλησε ούτε το γεγονός ότι υπήρξαν κομματικοί φορείς πίσω από την κίνηση, ούτε βέβαια θα χαρακτήριζα ποτέ μια τέτοια συγκέντρωση «συνταγματική εκτροπή». Γι’ αυτό και δεν την απαξίωσα ως συγκέντρωση. Η ύπαρξη πολιτικών φορέων και κομμάτων αποτελεί νόμιμο δικαίωμα και, από ένα σημείο και μετά, η παρουσία τους σε επίπεδο λαϊκής βάσης είναι επιβεβλημένη. Μπορεί να ασκούμε δριμεία κριτική γενικότερα τα κόμματα, αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η παρουσία τους είναι φύσει κακό. Το αντίθετο, μάλιστα. Όσο για το χαρακτηρισμό της συγκέντρωσης ως «συνταγματική εκτροπή», απευθύνεται (ο χαρακτηρισμός) μάλλον σε αμαθές «target group».
Με ενόχλησε, σε πολύ μεγάλο βαθμό, η δήλωση του αντιεξουσιαστικού χώρου ότι θα προγραμματίσει αντι-συγκέντρωση. Δηλώσεις αυτού του τύπου συνιστούν «συνταγματική εκτροπή», όχι οι συγκεντρώσεις που υποκινούνται, έστω, από κόμματα. Με ενόχλησε, αλλά δε με ξάφνιασε. Όσοι ασχολούνται με την πολιτική, γνωρίζουν εδώ και χρόνια ότι ο ΣΥΡΙΖΑ υποθάλπει, έως και υποστηρίζει, αντιεξουσιαστές. Ενίοτε, τους χρησιμοποιεί, κατά τα φαινόμενα, ως προβοκάτορες. Το γιατί αυτό το παγκόσμιο φαινόμενο (να υποθάλπει, δηλαδή κοινοβουλευτικό κόμμα ομάδες αντιεξουσιαστών) δεν έχει επισύρει καμία τιμωρία ή δεν έχει οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση και πολιτική απαξίωση από το σύνολο του «συνταγματικού τόξου», αυτό είναι μια άλλη ιστορία.
Το δια ταύτα, όμως δεν αρχίζει εδώ. Διότι καλές οι συγκεντρώσεις (είτε τύπου «κατσαρόλας», είτε τύπου «γραβάτας»), καλές και οι επικλήσεις του τύπου «όχι κόμματα, όχι χρώματα» κ.ο.κ., αλλά τέτοιες συγκεντρώσεις μάλλον λειτουργούν ως βολιδοσκόπηση κομματικών «εριφίων» και όχι ως πραγματική αξιοποίηση της δικαιολογημένης αγανάκτησης του κόσμου. Εξηγούμαι.
Στο κίνημα στο Γουδί, αρχές του προηγούμενου αιώνα, ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος κάλεσε σε μια παλλαϊκή, όπως εκ των υστέρων αποδείχτηκε, συγκέντρωση. Γιατί, όμως εκείνη η συγκέντρωση είχε τέτοιο μαζικό χαρακτήρα; Μη βιαστείτε να αποδώσετε τις επιτυχίες τέτοιων κινημάτων (πραγματικά λαϊκών) στο γεγονός των διαφορετικών εποχών – συγκυριών. Οπωσδήποτε ισχύει, αλλά δεν είναι ούτε το μόνο, ούτε το κύριο αίτιο. Ο κύριος λόγος που συγκεντρώσεις όπως αυτή με το σύνθημα «Παραιτηθείτε» δεν αγκαλιάζεται από τον πολύ κόσμο είναι το γεγονός ότι το «Παραιτηθείτε» δεν είναι, ούτε θα μπορούσε ποτέ να είναι, τίποτε παραπάνω από ένα σύνθημα. Πού είναι τα αιτήματα; Πού είναι οι συγκεκριμένοι στόχοι; Πού είναι κάποια ένδειξη ότι έχει γίνει κατανοητή η γενικότερη βούληση του λαού, ότι έχουν πιάσει το «σφυγμό» του; Πού είναι το αίτημα για μια παιδεία που δεν θα απαξιώνει τη γλώσσα και τον πολιτισμό μας; Πού είναι ο πολιτικός λόγος που δεν προκρίνει το αλλότριο ως τη μοναδική λύση στα… προβλήματά μας; Πού είναι η επιχειρηματολογία που θα δηλώνει ότι σέβεται και αποδέχεται μεν το διαφορετικό, αλλά όχι εις βάρος της σοβαρότητας, της έλλογης κοσμιότητας και της δημόσιας αιδούς; Πού είναι η διακήρυξη υπέρ της αξιοκρατίας, της αριστείας σε κάθε τομέα της κοινωνικής και πολιτικής ζωής, της διαφάνειας (πραγματικής) του δημόσιου βίου; Πού είναι η υποστήριξη της εθνικής μας ταυτότητας και κουλτούρας, η χάραξη απαραβίαστων γραμμών που θα δηλώνουν την – αυτονόητη, επιτέλους – διαφύλαξη βασικών κοινωνικών και πολιτικών αγαθών; Πού είναι η σαφής διατύπωση μιας ενιαίας εξωτερικής πολιτικής που θα χαρακτηρίζεται από γνώση της γεωστρατηγικής κατάστασης της ευρύτερης περιοχής και, εν πάσει περιπτώσει ,θα σέβεται την ιστορία αυτού του τόπου και δεν θα ευτελίζεται, χρησιμοποιώντας τη λογική «λαγού» στους ψευτο-λεονταρισμούς των γειτόνων; Πού είναι η συνείδηση ότι ο λαός δεν έχει βαρεθεί μόνο τους νυν, καθόλα απαράδεκτους και παντελώς ανίκανους κυβερνώντες, αλλά και όσους προγενέστερους εξακολουθούν ακόμα να πολιτεύονται με γνώμονα την καρέκλα και με παντελή αναξιοπιστία στα λόγια τους, που συνήθως λειτουργούν μόνο ως προεκλογικά πυροτεχνήματα;
Η κοινωνία μας και η πολιτική ζωή του σήμερα δεν χρειάζονται μόνο ένα «πιασάρικο» σύνθημα. Κανένα σύνθημα (αυτό που στο πολιτικό μάρκετινγκ ονομάζουμε sound bite) δεν μπορεί να μετουσιωθεί σε αίτημα. Ένα αίτημα, όμως – ή και περισσότερα – μπορούν να γίνουν συνθήματα με ουσία. Και, προσωπικά, δεν έχω δει ακόμα κανένα τέτοιο αίτημα –με τους αντίστοιχους στόχους – που να έχει και την ουσία και τη βαρύτητα που χρειάζεται, ώστε να παρακινήσει τον Ελληνικό λαό σε παλλαϊκή συμμετοχή.