Ή πες κάτι καλύτερο από τη σιωπή, κ. Θηβαίο...
2015-10-23 16:19
Είμαι απ’ αυτούς που θεωρούν ότι χρειαζόμαστε διανοούμενους με πολιτική σκέψη και αντίστοιχη διάθεση για παρεμβάσεις. Ως Πλατωνιστής, εξάλλου, πιστεύω ακράδαντα στη σημασία της άσκησης πολιτικής από ανθρώπους καλλιεργημένους και πεπαιδευμένους, με την ευρεία, αλλά και τη στενή, σημασία της έννοιας.
Δεν έχω, όμως ψευδαισθήσεις. Γνωρίζω ότι οι περισσότεροι σοβαροί καλλιτέχνες και άνθρωποι των γραμμάτων συνήθως αρνούνται να ευτελίσουν το λόγο τους και την παρουσία τους μέσα σε μια αηδή πολιτική σκηνή. Αντιθέτως, οι ψευτο-διανοούμενοι του συρμού επιδιώκουν την ενασχόληση με τα πολιτικά ζητήματα – άλλοι για να προκαλέσουν και να παραμείνουν στην επικαιρότητα όσο μπορούν περισσότερο, άλλοι διότι η καλλιτεχνική τους δραστηριότητα, ούσα κάτω του μετρίου, δεν δύναται πλέον να τους αποφέρει τα αναμενόμενα οικονομικά κέρδη και τις κοινωνικές απολαβές που επιθυμούν – οπότε αυτοδιορίζονται αργυρώνητα «σκυλάκια» του πολιτικού ή ιδεολογικού καθεστώτος για να εξασφαλίσουν, ενδεχομένως, κάποιο αντίστοιχο «κοκαλάκι» – άλλοι απλώς επειδή δεν είναι τίποτε περισσότερο παρά «ψωνισμένοι», «καβαλημένοι» άνοες που αυτοανακηρύχθηκαν πολιτικοί «φωστήρες».
Η περίπτωση του Χρ. Θηβαίου είναι από τις τραγικές εκείνες περιπτώσεις των ενασχολούντων με την καλλιτεχνία που ντροπιάζουν τον όρο «διανοούμενος». Δεν ξέρω αν είναι «υπηρέτης Μαμωνά» ή «καβαλημένο» ανθρωπάριο» ή απλώς προκλητικός και χυδαίος τύπος. Γνωρίζω, όμως τι σημαίνει να προέρχεσαι από πολύτεκνη οικογένεια. Γνωρίζω τι θα πει να μην έχεις ούτε 60 λεπτά για να αγοράσεις ένα καρβέλι ψωμί. Γνωρίζω τι θα πει να μετράς λεπτά του Ευρώ για να αγοράσεις γάλα για το παιδί σου. Γνωρίζω τι θα πει να σε παρακαλά το παιδί σου να του βάλεις και δεύτερο κουλούρι στην τσάντα του, διότι ένας συμμαθητής του δεν έχει να φάει και θέλει να του δώσει το ένα.
Αλήθεια, ο κ. Θηβαίος στις τόσες συναυλίες που έχει πραγματοποιήσει στη ζωή του, έκανε ποτέ καμία για να μαζέψει λεφτά για οικογένειες και παιδιά που πεινάνε;
Κάποτε ο νομπελίστας ποιητής μας, Οδυσσέας Ελύτης, υποστήριξε με θέρμη το δικαίωμα στην αποστασιοποίηση των διανοούμενων από την πολιτική και, γενικότερα, τη μη δημόσια ενασχόληση με φλέγοντα κοινωνικά προβλήματα. Θεώρησε ότι η Τέχνη, αφ’ εαυτής της, αποτελεί οδός για την κατανόηση του κόσμου γύρω μας και δεν είναι ανάγκη ο καλλιτέχνης να "επιδεικνύεται" και πολιτικά. «Ο καθείς και τα όπλα του», όπως γράφει σ’ ένα στίχο του. Σεβαστή η άποψη. Τελευταία, μάλιστα τείνω να κατανοήσω και τη βαθύτερη πηγή της: όταν βλέπεις «διανοούμενους» να γελοιοποιούνται με τέτοιο τρόπο, η φράση που μού έρχεται στο νου είναι: ή πες κάτι καλύτερο από τη σιωπή ή σώπα…